Prettige feestdagen: de 5 gouden relatietips voor een stressvrije kerstvakantie

Anders dan in tv-reclames zijn de feestdagen voor veel mensen een uitdaging. Iedereen verlangt naar gezelligheid en intimiteit, maar door conflicten en teleurstelling komen veel stellen juist verder in de problemen. De jaarlijkse scheidingspiek is nergens hoger dan na kerst. Ook in onze praktijk is het spitsuur. Lees hieronder de 5 grootste relatie-valkuilen en hoe je ze kunt voorkomen.

Valkuil 1. Geleefd worden

Tijdens de feestdagen loopt alles anders. Je bent uit je dagelijkse doen. Er zijn hooggespannen verwachtingen en veel activiteiten. Familie doet een beroep of claim op je tijd en aandacht. Zo verlies je gemakkelijk het contact met jezelf en elkaar. Tijdens feestjes komt de invloed van anderen onverwacht of ongewenst tussen jullie in. Daardoor raak je gefrustreerd of uitgeput en ontstaan er spanningen tussen jullie.

Tip 1. Genieten kan met een plan

Werk als team en wees voorbereid. Maak vooraf een gezamenlijk plan voor de vakantietijd. Hoe willen júllie de dagen invullen? Als jij geen plan hebt, neemt de agenda van anderen het makkelijk over. Inventariseer de wensen van jezelf, je partner en de kinderen. Vind een goed compromis voor iedereen. Als de structuur bekend is, geeft dat houvast, rust en gedeelde verantwoordelijkheid. Sterke partners kennen elkaars love map: ze weten wat voor de ander belangrijk is, hoe die oplaadt, wat ieders uitdaging is en hoe je elkaar daarin kunt steunen.

Topkoppels weten hoe ze ook in gezelschap van anderen hun exclusieve verbinding (de couple bubble) intact houden. Ze worden bij familie en vrienden niet onbewust uit elkaar gespeeld, wat veel stellen wel gebeurt. In ons gezin van herkomst vallen we bijvoorbeeld snel terug in de rol van vroeger, hoe oud we ook zijn. Maar jullie loyaliteit ligt nu bij elkaar als stel en gezin en niet meer bij je (schoon)ouders. Hou tijdens sociale gelegenheden af en toe oogcontact met elkaar. Check regelmatig bij elkaar of alles ok is. Zo maak je er samen een succes van.

"Als die oom bij me komt staan, vind ik het fijn als jij er ook bent."

"Ik wil graag even samen een wandelingetje maken tussendoor om met elkaar te verbinden en op te laden."

"Als ik een stuk heb gereden vind ik het fijn als jij het eerste kwartier op de kinderen let, zodat ik even kan bijkomen. Daarna ben ik weer helemaal fit. Hoe is dat voor jou?"

Valkuil 2. Verplichtingen

Sterke verwachtingen, van jezelf, familieleden of vrienden kunnen schuldgevoel en plichtmatig gedrag opwekken. Bij familie spelen oude irritaties snel op en kom je in rollenpatronen uit het verleden. Als je niet assertief bent, ga je jezelf forceren en over je grenzen. Dat heeft een prijs: de onderdrukte agressie wreekt zich in de vorm van sneren, verwijten, klachten, sarcasme, stil verzet, confrontaties of uitbarstingen naar je naasten.

Tip 2. Bewaak je grenzen via wensen

Klagen, reageren, pleasen, verzetten of verwijten doe je vanuit afhankelijkheid. Je richten op wat niet deugt en de schuld bij een ander neerleggen, is gedrag dat bij het (innerlijk) kind hoort. De kunst is om ook in je gezin van herkomst in je innerlijke volwassene te blijven. De eerste stap is begrip en mildheid voor jezelf hebben als je wordt geconfronteerd met oude pijn, angst, teleurstelling, verdriet of frustratie. Je duwt die gevoelens niet weg en verwacht ook niet van je ouders dat zij anders worden of begrip tonen. Je kiest ervoor een goede ouder voor jezelf te zijn. De tweede stap is dat je je gevoelens bij jezelf houdt en een positieve ik-boodschap formuleert die uitdrukt wat je wél wenst. Geef in contact heel concreet je mogelijkheden én grenzen aan naar de ander. En vergeet niet: een ‘nee’ tegen het ene is altijd een ‘ja’ tegen iets anders.

Bijvoorbeeld: “We vinden het erg leuk om samen te zijn maar ook belangrijk om uitgerust te zijn, dus we kunnen blijven tot 22:00. "

Of: "Dit onderwerp vind ik te persoonlijk, en niet prettig om over te spreken. We kunnen het wel hebben over …  zodat het voor iedereen een gezellig feest blijft."

Valkuil 3. Uitputting

De feestdagen zijn een overweldigende tijd met veel intense ervaringen. Zowel hoogte- als dieptepunten vragen veel van onze draagkracht. Niet alleen negatieve stress, zoals onvrede, kost psychische en lichamelijke energie. Ook positieve stress, zoals uitgelatenheid, is een belasting voor ons evenwicht.

Tip 3. Geniet voluit door maat te houden

Stress ontstaat door disbalans tussen draaglast en draagkracht. Je kunt jezelf in balans houden door je draaglast te verkleinen. Dat doe je door positieve energieslurpers (zoals sociaal contact) te beperken en negatieve energieslurpers (zoals een naargeestig familielid) te vermijden. Je kunt ook je draagkracht vergroten. Dat doe je door je krachtbronnen (zoals muziek of wandelen) en je krachtherstellers (zoals slaap, bewegen of voedzaam eten) bewust in te zetten. Bezoek ook jouw oplaadplek, zoals het bos, je koffiebar of de kerk. Een lijstje op de koelkast helpt om je te herinneren en je energiehuishouding op orde te houden. Ook handig buiten de feestdagen trouwens.

Valkuil 4. Verwachtingen  

Fijne feestdagen!!! De hooggespannen verwachtingen en perfecte plaatjes uit de kerstreclames wensen we ook elkaar toe. In de decemberdagen moet je tot rust komen, genieten, je verbonden voelen en gezellig en vredevol samenzijn met je naasten. Maar gelukkig móeten zijn is de beste manier om je diep ongelukkig te voelen.

Tip 4. Streef naar oprechte feestdagen

Vervulling en ontspanning kun je niet afdwingen. Het is namelijk de uitkomst van oprechte verbinding met jezelf en elkaar. De realiteit is dat tijdens vakanties juist veel uitgestelde gevoelens naar boven komen: vermoeidheid, verdriet, rouw, onvrede, onzekerheid ... Wegdrukken maakt je nog meer gefrustreerd, afgesloten of depressief. Echt geluk is de uitkomst van het aanvaarden van alles wat er echt is. Het lucht al erg op om te kunnen zeggen dat je moe bent. Het kan heel verbindend zijn om te erkennen dat je je eenzaam voelt. Het is bevrijdend om te huilen over het nare gemis van een dierbare, dat nu extra voelbaar is. Het kan voldoening geven om je teleurstelling uit te spreken. Dan wordt het sneller echt aangenaam en verbonden dan wanneer je jezelf verder in een eenzame kramp dwingt. Kortom: oprechte feestdagen gewenst!

Valkuil 5. Conflict

Vakantie geeft de ruimte om stil te staan. Kwesties die nog aandacht verdienen dienen zich vanzelf aan. Zo ook de onopgeloste spanningen en conflicten in de relatie. Tijdens de feestdagen wordt meer drank aangeboden en gebruikt. Alcohol ontremt, waardoor opgekropte spanningen ongecontroleerd naar buiten komen: verkeerde moment, verkeerde plek, verkeerde toon. Escalaties beschadigen het vertrouwen en het herstel ervan kost veel energie.

Tip 5. Spreek met een helder hoofd

Wees wijs en hou jezelf helder. Matig het gebruik van alcohol, vermijd excessen. Onopgeloste conflicten uitwerken in gezelschap is niet effectief en verstandig. Je partner de waarheid vertellen of ondermijnen ten overstaan van anderen tast namelijk de emotionele veiligheid aan en voelt als verraad en bedreiging. Dit beschadigt het vertrouwen en brengt je juist verder van huis. Bescherm en help elkaar in het openbaar en spreek issues liever onderling uit. Maak je relatie preventief schoon: kies bewust een geschikt moment om omstebeurt te spreken (en luisteren) over wat je minder prettig vindt, wat je in plaats daarvan nodig hebt en wat je waardeert in je partner. Dit hoeft geen lang, maar wel een eerlijk gesprek te zijn.

Verbonden feestdagen gewenst!

Robin & Samadhi