Ontrouw en vreemdgaan: is er nog een toekomst?
Ontrouw, vreemdgaan, een slippertje, een affaire, een onenightstand, een buitenechtelijke relatie, of een emotionele band zonder medeweten of instemming van je partner. Wat zijn de oorzaken, de effecten en de juiste aanpak?
Ontrouw betekent grote ontwrichting van veiligheid in de relatie en psyche van degene die bedrogen is. In dit blog lees je wat er op emotioneel, mentaal en fysiek niveau gebeurt met een koppel waarvan een partner zijn of haar aandacht eenmalig of langdurig naar een ander heeft gericht. Dat kan seksueel zijn en/of emotioneel. Beide vormen kunnen hetzelfde traumatische effect teweegbrengen bij degene die bedrogen is. De mentale, psychische, fysieke en emotionele reacties zijn dezelfde als bij ptss. Ze zijn dus ernstig van aard en kunnen niet zomaar genegeerd worden. Wat nodig is, is goede zorg, aandacht en transparantie.
Vreemdgaan
In onze praktijk komen stellen waarbij één van de partners, of soms ook beide partners, hun emotionele en seksuele aandacht naar iemand anders hebben verlegd. De mensen die bij ons komen, hebben vaak eerst zelf geprobeerd er mee om te gaan, maar naar verloop van tijd ervaren ze hierdoor toch veel schade en onveiligheid. Onbegrip, spanningen en conflicten blijven terugkomen en nemen steeds ergere vormen aan. Dit geldt dan in de meeste gevallen voor beide partners.
Zinnen als:
“Ach het was maar een slippertje”
“Het betekende niets voor mij”
“Ik weet niet wat me bezielde”
“Opeens was het gebeurd”
“Het was alleen maar emotioneel vreemdgaan”
“Ik snap mezelf niet”
“Ik was niet gelukkig”
“Ik voelde me eenzaam en niet gehoord”
“Ik had een moeilijke periode”
“Je was steeds zo afwezig”
“Ik wilde ook eens aangeraakt worden”
”Ik wilde weten of ik nog aantrekkelijk was”
“In al die jaren is het maar één keer gebeurd”
“Ik weet zelf ook niet of ik wel met jou verder wil”
“Misschien moet jij in individuele therapie”
“Laten we vergeten en vergeven en vooruit kijken”
“Het spijt me. Vergeef je me?”
zijn niet helpend voor het herstel van het vertrouwen.
Ze zorgen er juist voor dat de stressreacties bij de partner toenemen en aanhouden. Het is juist belangrijk dat je wél weet waarom je naar een ander bent gegaan. Welke onvervulde behoeftes en ontbrekende vaardigheden ma(a)k(t)en dat je vatbaar bent voor verleiding. De waarom-vraag gaat over de dieperliggende drive. Pas als je op alle vragen van je geliefde antwoord kunt geven vanuit een oprechte plek is er een mogelijkheid tot herstel van vertrouwen.
Effecten
Ontrouw is verwoestend voor vertrouwen en daarmee verwoestend voor de relatie. Een wereld stort in. Degene die slachtoffer is van het overspel en waarvan het vertrouwen ernstig beschadigd is, ervaart serieuze stressklachten zoals; een voortdurende angst, wantrouwen en achterdocht, slaapproblemen, hartkloppingen, paranoïde gedrag, controledwang, slecht slapen en eten, nachtmerries, depressie, huilbuien, wanhoop en malende gedachten, woede-uitbarstingen, paniekaanvallen, isolatie, schaamtegevoelens, minderwaardigheidsgevoelens, wraakgedachten en – gevoelens, huilbuien, chaotisch denken, afkeer en walging van hun partner en soms van zichzelf. Dit zijn gezonde reacties op een ongezonde situatie. Soms is er ook een overtuiging dat het aan henzelf ligt, dat het hun eigen schuld is geweest.
Een dergelijke situatie is dus erg ongezond voor lichaam en geest. Het kan als levensbedreigend worden ervaren op onderbewust niveau. Dit heeft ermee te maken dat wij als mensen ons sterk hechten aan onze primaire relatie. Deze kun je vergelijken met de relatie tussen ouder en kind. Als een kind zijn/haar ouders verliest is dit ook levensbedreigend en in die zin is dit hetzelfde gevoel. Als het stel kinderen heeft dan zullen de kinderen ook de gevolgen van de onrust en ontwrichting van hun ouders meekrijgen. Zij kunnen hier ook onder lijden.
Aanpak
Hoe kijken wij als relatietherapeuten naar mensen die het buiten hun primaire relatie zoeken? Er zijn 2 mogelijkheden:
De relatie is over, maar de overspelige is niet bereid of in staat dat niet direct te uiten.
Er zijn onopgeloste issues in de relatie, maar de overspelige is niet in staat of bereid die direct te adresseren.
In het laatste geval leeft het ongeziene kind-deel van degene die overspelig is, zich naar buiten toe uit omdat zij of hij is niet in staat is de onvervulde behoeften of frustraties op een andere manier naar voren te brengen en te uiten in de relatie zelf. Dit heeft vaak te maken met wat je als kind hebt gemist in je gezin van herkomst. “Infidelity is the inner child acting out”.
Tijdens relatietherapie wordt hiernaar gekeken. Dit is dan in een later stadium van het traject dat specifiek gericht is op herstel na ontrouw. Het traject bestaat uit
1) een deel stabiliseren en (compleet) opschonen door de overspelige partner
2) een deel herstel van het vertrouwen tussen partners en tot inzicht komen door beide
3) een deel gericht op de -betere- toekomst samen
Enkel met deze stappen, en in deze volgorde(!), kan de breuk helen en kunnen partners een diepere verbinding met elkaar aangaan.
Het heeft geen zin om in therapie te gaan wanneer de affaire en het intieme contact met de derde niet volledig, blijvend en aantoonbaar wordt gestopt. Zonder dat commitment van degene die ontrouw is geweest, zou therapie -die heling beoogt- juist de instandhouding van een kwetsende en beschadigende situatie faciliteren. De enorme (maar gezonde) stressreacties van degene die bedrogen is, kunnen pas afnemen als de bedrieger een langere tijd de focus ligt naar de relatie toe, exclusief en zonder onderbrekingen. De bedrieger ligt uit de wedstrijd en moet in alles laten zien dat de partner onvoorwaardelijk op nummer 1 staat, zolang die kans nog gegeven wordt. Het is aan degene die ontrouw is geweest om -ook ondanks weerstand- te laten zien wat zijn of haar ware aard nu is. Dit is de pijn die geleden moet worden om vertrouwen en gelijkwaardigheid te herstellen. Elke onderbreking daarvan kan de stressreacties weer op doen oplaaien. In de loop van de tijd ontstaat er meer veiligheid (stap 1). Dan (en pas dan!) kan er breder worden naar de onderliggende dynamiek tussen beide partners die bijdroeg aan de verwijdering (stap 2). Tot slot bouwen partners een steviger fundament voor de toekomst zodat ze duurzaam beschermd zijn tegen herhaling (stap 3).
De gemiddelde duur van zo’n traject duurt minimaal 6 maanden tot een jaar. De duur ligt aan de houding van de partners en of er een bereidheid is tot groei en samenwerking. Zonder dat zal de kans op herstel van de relatie nihil zijn. De onaangeroerde gifbron blijft escalatie, verbittering en afstand creëren in de relatie en leidt op termijn tot scheiding. Echte verbinding kan niet meer ontstaan omdat het fundament daarvoor -vertrouwen- ontbreekt. Vertrouwen is geen lip service of concept, maar een ervaring. Het is de uitkomst van een proces, geen keuze.
Als partners toch bij elkaar blijven om praktische of emotionele redenen, zonder een diepgaand herstelproces, ontstaat er een ongezond-afhankelijke relatie die niet gebaseerd is op wederkerigheid en vertrouwen, maar op angst en gebrek aan zelfrespect (codependentie). Daarin doet één van beide partners zichzelf te kort omwille van het behoud van de status quo van de ‘relatie’ (het woord omgang is hier overigens meer gepast dan het woord relatie). Dit is vaak een herhaling van de rol in het gezin van herkomst. In dergelijke relaties kunnen beide partners niet volwassen worden en tot bloei komen. In dergelijke relatie steunt één partner op de ander en houden beide partners elkaar in feite zwak en afhankelijk als individu.
Relaties waarin een affaire niet (op de juiste manier) geheeld is, kenmerken zich jaren later nog door gebrek aan vertrouwen, afstand, emotionele en fysieke kilheid en (onderhuidse) verwijten. Partners sukkelen door, hopen ‘verder’ te kunnen of besluiten zelfs tot ‘vergeving’ (wat in dit geval vermijding is), maar dat helpt niets: het onopgeloste conflict blijft steeds terugkomen, totdat het werkelijk wordt aangegaan. Bovendien leven ze aan hun kinderen voor dat een gebrek aan respect en grenzen een vorm van liefde is en binnen een relatie thuishoort. Zo openen ze de deur voor hun kinderen om later bedrieger of bedrogen te worden.
Met toewijding en de juiste therapeutische begeleiding is het wel mogelijk om hechter, volwassener en eerlijker dan ooit uit de relatiecrisis door ontrouw te komen.
Blijvend herstellen van ontrouw?
Wil jij deskundige en effectieve hulp om het vertrouwen blijvend te herstellen? LiefdeInZicht biedt een speciaal traject voor herstel na ontrouw.
Bekijk onze brochure over herstel na ontrouw met alle tips en informatie in ons gratis kennismakingspakket.
Nieuw! Thuis werken aan je relatie?
Wil jij in jouw eigen tijd meer begrip, aantrekkingskracht en plezier? Onze online Groeimodules Vertrouwen, Conflict, Communicatie en Intimiteit komen in 2025 online. Wees er als eerste bij!
© 2021 www.liefdeinzicht.nl | partners in bloei